فصلنامه بیماری های پستان ایران
سال پنجم شماره 4 (پیاپی 16، زمستان 1391)

سرطان سینه از شایع ترین سرطان ها در میان زنان ایرانی محسوب می شود و سالانه 7 هزار زن به این سرطان مبتلا می شوند. آرتمیزینین دارویی است گیاهی که به تنهایی قادر به از بین بردن انتخابی سلولهای سرطانی است و بر سلولهای طبیعی اثر سویی ندارد. نیوزومها حاملین زیست تخریبپذیر، غیرسمی و کارآمدی برای تحویل هدفمند داروها هستند. هدف از این مطالعه تهیه فرمولاسیون است. (MCF- نیوزومی داروی آرتمیزینین و بررسی اثر سایتوتوکسیسیتی این فرمولاسیون بر روی رده سلول سرطانی سینه انسانی(7 برای تهیه نیوزومهای آرتمیزینین از روش تبخیر فاز معکوس و تزریق اتر استفاده شد. برای این منظور مقادیر مشخصی از آرتمیزینین و کلسترول در اتانول حل گردید و پس از تبخیر حلال با کمک روتاری اواپوریتور، فاز ژلوزی بدست آمده در بافر، span20 حل گردید و سپس به کمک سونیکاتور همگن سازی شد. قطر متوسط نیوزومهای آرتمیزینین با دستگاه زتاسایزر اندازه (pH فسفات(7.4 مورد ارزیابی قرار گرفت. MTT assay گیری شد. اثر سایتوتوکسیسیتی با روش 267 نانومتر تعیین شد. بازده کپسوله ± 220 و در روش تبخیر فاز معکوس برابر با 5 ± قطر متوسط نیوزومها در روش تزریق اتر 3 (IC 92 درصد بدست آمد و اثر سایتوتوکسیسیتی (50 /4± 86 و در روش تبخیر فاز معکوس برابر با 3 /3± شدن دارو روش تزریق اتر 2 داروی نیوزومه بر روی سلولهای سرطانی بیشتر از فرم معمولی دارو بود.
این مطالعه نشان میدهد که استفاده از حاملهای دارو رسانی مانند نیوزومها نقش موثری در افزایش کارایی دارو و کاهش دوز مصرفی آن دارد.

تصویربرداری مادون قرمز یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی است که به عنوان یک ابزار تشخیصی به کار می رود. این تحقیق تلاشی برای طبقه بندی کردن سرطان پستان به وسیله استخراج اطلاعات کمی و کیفی از تصاویر حرارتی و استخراج بهترین پارامترهای تشخیصی از میان کل پارامترهای موجود به کمک شبکه های عصبی خود سازمانده در جهت شناسایی سرطان پستان است.
موارد و در روش پیشنهادی ابتدا از طریق شبکه های عصبی خود سازمانده به طبقه بندی کردن یک تصویر حرارتی می پردازیم و نواحی مشکوک را استخراج نموده سپس دوباره نواحی جداسازی شده را با الگوریتم دوم از شبکه SOM که دارای ساختار متفاوت با الگوریتم اول است به طبقه بندی نمودن نواحی جداسازی شده قبلی می پردازیم تا نهایتا به دو کلاس طبقه بندی نماییم سپس وزن ها یا به عبارتی مراکز ایجاد شده این دو کلاس به عنوان ویژگی های تشخیص به ماشین بردار پشتیبان SVM داده خواهد شد تا نمونه های سرطانی از غیر سرطانی تفکیک گردد.
به وسیله الگوریتم پیشنهادی توانستیم به شناسایی سرطان پستان از روی تصاویر حرارتی دست یابیم مقدار کارایی (Performance) خروجی شبکه های ماشین بردار پشتیبان با نتایج ماموگرافی برابر 73/1 است که نتیجه قابل ملاحظه ای صورت پذیرفته است.
نتایج این تحقیق بیانگر آن است که مدل ترکیبی قادر است بهترین پارامتر تشخیصی را از روی تصاویر حرارتی استخراج نموده سپس توسط این پارامترها به کلاس بندی و جداسازی تصاویر سرطانی از غیر سرطانی با دقت بالا پرداخت.

تعداد و اندازه پایگاه داده های پزشکی به سرعت در حال افزایش است و مدل های توسعه یافته تکنیک داده کاوی می توانند برای پزشکان جهت کمک در تصمیم گیری موثر و کاربردی باشند. هدف اصلی از این مقاله، گزارش یک پروژه تحقیقاتی به منظور مقایسه الگوریتم های مختلف داده کاوی از طریق مقایسه حساسیت، ویژگی و دقت بین آنها، جهت انتخاب دقیق ترین مدل برای پیش بینی عود مجدد سرطان پستان در زنان مبتلا بوده است. در حقیقت بیان کاربرد عملی داده کاوی در حوزه سرطان پستان با استفاده از داده های ثبت شده در پایگاه داده است که به فراهم کردن اطلاعات ضروری و دانش مورد نیاز پزشکان در تصمیم گیری بهتر کمک می کند.
این تحقیق در خصوص بیماران مبتلا به سرطان پستان که حداقل هرکدام به مدت دو سال تحت پیگیری بوده اند، انجام شد. اطلاعات این بیماران در مرکز تحقیقات سرطان پستان جهاد دانشگاهی برای پیگیری اقدامات درمانی ثبت و بیماران حداقل به مدت دو سال پس از تشخیص، تحت نظر این مرکز بوده و پیگیری های بعدی برای آنها انجام شده است. به منظور توسعه مدل های پیش بینی جهت پیش بینی عود سرطان پستان، از درختان تصمیم گیری(C5.0)، ماشین بردار پشتیبان(SVM: Support Vector Machines) و تکنیک های شبکه های عصبی مصنوعی(Artificial Neural Networks: ANNs) با بهره-گیری از پایگاه داده مذکور استفاده شده است.
بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که دقت در سه الگوریتم داده کاوی، یعنی درخت تصمیم گیری، ANN و SVM به ترتیب 936/0، 947/0 و 957/0 بوده است.
مدل طبقه بندی SVM در پیش بینی عود مجدد سرطان پستان، حداقل میزان خطا و بیشترین دقت را داشت که بالاتر از درخت تصمیم گیری و مدل ANN بود و دقت پیش بینی در مدل درخت تصمیم گیری(C5.0) نیز پایین ترین میزان در بین سه مدل پیش بینی را نشان داد. نتایج به دست آمده حاکی از افزایش درصد صحت نتایج، با بهره گیری از روش های تقویت و هرس کردن بوده است.

امروزه یکی از موضوعات مهم قابل بحث در تحقیقات بالینی، ارزیابی کیفیت زندگی است که شامل احساس اشخاص از توانایی آنها در مورد کارکردهای جسمی، عاطفی و اجتماعی است و افزایش شیوع سرطان نیز در سال های اخیر و اثرات آن بر ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی زندگی بشر سبب شده است که سرطان به عنوان مشکل عمده بهداشتی قرن شناخته شود. سرطان پستان به عنوان شایع ترین سرطان زنان در این مقوله بیشترین سهم را به خود اختصاص می دهد، لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین کیفیت زندگی در ابعاد مختلف و ارتباط آن با برخی از عوارض بیماری طراحی و اجرا گردید.
در این مطالعه مقطعی 56 بیمار مبتلا سرطان پستان تحت شیمی درمانی- رادیوتراپی از مراجعین به مرکز آموزشی- پژوهشی امید ارومیه جهت مصاحبه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود، که شامل سه قسمت؛ اطلاعات فردی-اجتماعی و اطلاعات باروری، برخی از فاکتورهای خطر در سرطان پستان و پرسشنامه استانداردEORTC-QLQ-C30 بود. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری توصیفی(فراوانی مطلق و نسبی، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی(من- ویتنی و کای- اسکویر) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته های پژوهش نشان داد که اکثریت افراد 44.6% بالای 46 سال و 16% زیر 35 سال سن، 96% مونث، 91% متاهل، 76% خانه دار بودند. 37.5% افراد زیر 16 سال ازدواج کرده و 55.4% سن شروع اولین قاعدگی زیر 14 سال داشتند. 25% افراد سابقه مثبت خانوادگی سرطان و 0.7% فرزندی نداشتند. بر اساس یافته های این بررسی کیفیت کلی زندگی در40 (71.4%) بیماران خوب بود. نتایح بررسی همچنین نشان دهنده عملکرد خوب بیماران در حیطه جسمانی(62.5%)، حیطه ایفای نقش(53.6%)، حیطه احساسی(هیجانی) (58.9%)، حیطه شناختی(51.8%) و حیطه اجتماعی(60.7%) بود. احساس خستگی بارزترین نشانه ناشی از خود بیماری و یا عوارض درمان بیماری در بین مبتلایان به کانسر پستان بود. داشتن فرزند اثر مثبت بر کیفیت زندگی این بیماران داشت. در 31 مورد(66%) کیفیت زندگی آنان خوب بود احساس خستگی بارزترین نشانه ناشی از خود بیماری و یا عوارض درمان بیماری در بین مبتلایان به کانسر پستان بود.
پژوهش حاضر نشان داد که وجود خانواده و فرزند همچنین حمایت ای روحی-روانی، خانوادگی، اجتماعی و اقتصادی می تواند باعث ارتقا کیفیت و امید به زندگی در مبتلایان به سرطان پستان شود که تحت درمان های مختلف جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی قرار دارند. لذا توصیه می شود که کلنیک های مشاوره خانواده در جهت حمایت از بیماران مبتلا به سرطان پستان توسط سیاست گزاران امر سلامت طراحی گردد.

سرطان پستان یکی از عوامل منجر به مرگ در زنان محسوب می شود. از جمله راهکارهای اولیه پیشگیری از سرطان پستان و کاهش مرگ و میر ناشی از آن خودآزمایی پستان است. لذا این مطالعه با هدف تعیین میزان آگاهی، عقاید و رفتارهای بهداشتی داوطلبان سلامت شهر مشهد در سال 1391انجام شد.
این مطالعه تحلیلی مقطعی از نوع همبستگی در سال 1391 بر روی 410 نفر از داوطلبان سلامت 20 ساله و بالاتر که از جمعیت تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهری مشهد انتخاب شده بودند، انجام شد. روش نمونه گیری به صورت طبقه ای بود؛ به این صورت که هر یک از مراکز بهداشتی درمانی شماره 1، 2، 3، 4 و 5 مشهد به عنوان طبقه در نظر گرفته شدند. سپس لیستی از افراد داوطلب سلامت مراکز بهداشتی درمانی تهیه شد و بر اساس آن تعداد نمونه ها، به نسبت این افراد در مراکز بهداشتی درمانی تخصیص داده شد(داوطلبان سلامت کسانی هستند که به منظور ترویج رفتارهای سالم در جامعه، مهارت های بهداشتی را فرا گرفته و دوره های آموزشی لازم را می گذرانند و آموخته های خود را حداقل به 50 خانوار منتقل می کنند). ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه2 قسمتی بوده که بخش اول شامل اطلاعات فردی، سن، شغل، تحصیلات است. و قسمت بعدی شامل سوالات آگاهی از سرطان پستان و خودآزمایی پستان، سنجش عقاید بهداشتی و رفتارهای مربوط به غربالگری و سوالات عقاید بهداشتی برگرفته از مقیاس مدل اعتقاد بهداشتی Champion که پایایی و روایی آن در مطالعات قبلی به اثبات رسیده است. داده ها به صورت خودگزارش دهی در مراکز بهداشتی جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار spss نسخه 18 و آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه همبستگی پیرسون و اسپیرمن، تجزیه و تحلیل شد.
میانگین سنی افراد مورد پژوهش 4/9±7/34 و میانگین نمره آگاهی زنان مورد پژوهش7/3±6/9 بود. ضریب همبستگی پیرسون بین سن و نمره آگاهی تفاوت معناداری را نشان نداد(P=0.033، F=4.5، r=0.01). همچنین بین سن و نمره حساسیت درک شده و شدت درک شده ارتباط معناداری وجود داشت(p≤0.05).
یافته های این پژوهش نشان داد که میزان آگاهی و رفتارهای غربالگری زنان مورد پژوهش پایین بوده و این امر بیانگر نیاز به آموزش تکنیک های غربالگری و تاکید دوره های بر اهمیت آنها در تشخیص زودرس سرطان پستان است. همچنین برنامه های آموزشی نیز باید به گونه ای طراحی گردد که بتواند بر عوامل مرتبط با عملکرد تشخیص زودرس سرطان پستان تاثیر گذار باشد.

ماستیت گرانولوماتوز ناشناخته یک بیماری التهابی خوش خیم و نادر سینه است که علت آن مشخص نیست. ماستیت گرانولوماتوز ناشناخته می تواند علایم ماستیت غیر زایمانی، آبسه سینه و اغلب کارسینومای سینه را تقلید کند. تشخیص آن با رد سایر علل بیماری های گرانولوماتوز سینه است و بیوپسی برای تایید تشخیص آن انجام می شود. درمان استانداردی برای آن وجود ندارد درمان IGM بحث برانگیز باقی مانده است، اما کورتیکواستروئیدها معمولا خط اول درمان است. اثر یک دوره کوتاه پردنیزون با دوز بالا(60mg/day در طول 3 هفته) می تواند موثر باشد. ما یک مورد ماستیت گرانولوماتوز ناشناخته همراه با آرتریت مچ پا و زانوی چپ را گزارش کردیم که به درمان کورتیکواستروئید پاسخ موفقیت آمیزی داده است.
معرفی بیمار: بیمار خانم 36 ساله با 3 زایمان سزارین و 1 سقط و سابقه هیپوتیروییدی بدون سابقه بیماری برست و دیابت، بدون مصرف قرص های ضدبارداری با تورم و درد شدید در قسمت خارجی سینه چپ به پزشک مراجعه می کند. در ابتدا با توجه به شرح حال و معاینات انجام شده به عفونت سینه شک کردند و بیمار تحت درمان قرارگرفت. در طی مدت درمان بیمار دچار آرتریت مچ پا و زانوی چپ شد. به دنبال عدم پاسخ به درمان برای بیمار سونوگرافی و ماموگرافی درخواست شد و برای تشخیص قطعی بیوپسی از قسمت خارجی سینه چپ به عمل آمد. جواب پاتولوژی ماستیت گرانولوماتوز گزارش گردید و با رد سایر علل، آرتریت به ماستیت گرانولوماتوز نسبت داده شد. بیمار تحت درمان با کورتیکو استروئید قرار گرفت و هم اکنون حال وی خوب است.
ماستیت گرانولوماتوز ایدئوپاتیک یک بیماری التهابی مزمن و نادر است که در زنان 17-42 سال دیده می شود. این بیماری علایم عفونت و کارسینوم سینه را تقلید می کند. علت آن مشخص نیست و تشخیص با رد سایر علل است و بیوپسی برای تایید تشخیص انجام می شود. درمان با یک دوره کوتاه مدت پردنیزون با دوز بالا است(که به تدریج دوز آن کاهش می یابد). در این گزارش موردی می توان نتیجه گرفت ماستیت گرانولوماتوز ناشناخته می تواند با آرتریت نیز بروز کند.